Jak czytamy na stronie internetowej Muzeum Narodowego w Krakowie, w zapowiedziach zbliżających się wystaw „W czerwcu 2023 roku odbędzie się otwarcie wystawy stanowiącej ostatnią część Muzeum Książąt Czartoryskich. Ekspozycja Klasztorku odsłoni przed widzem to, co znalazło się poza współczesnym kanonem muzealnictwa, a co – w przeciwieństwie do innych tego rodzaju europejskich zbiorów – przetrwało do dziś, nadając kolekcji Czartoryskich charakter absolutnie unikatowy. […]. Dzięki rewitalizacji pierwotnego, XIX-wiecznego etalażu ekspozycyjnego Klasztorek staje się swoistym rezerwatem muzealnictwa.
Ekspozycja obrazów oraz starannie dobranych, niekiedy dziwnych, nierzadko – urzekająco pięknych przedmiotów umożliwia ich odbiór zmysłowy i emocjonalny, zaś zabytkowe wnętrza i meble generują niepowtarzalny klimat. Wystawa łączy dwa wątki: pierwszy uzupełnia narrację historyczną (rozpoczętą w Pałacu) o okres napoleoński, czasy Powstania Listopadowego i Wielkiej Emigracji, kulminując w centralnie usytuowanym XIX-wiecznym
»salonie« paryskim i krakowskim, z fortepianem księżnej, Marceliny z Radziwiłłów oraz jej zbiorem pamiątek po Chopinie. Drugi prezentuje atrakcyjne memorabilia ze zbiorów puławskich, będące swego rodzaju galerią osobistości trwale zapisanych w dziejach i kulturze Europy oraz świata; tu – obok innych cennych precjozów – znajdzie się m.in. krzesło Szekspira”. Z najnowszymi ustaleniami dotyczącymi historii wspomnianego krzesła mogli zapoznać się przed dwoma laty uczestnicy konferencji naukowej „Aby przeszłość przyszłości odnowić pamięcią”, zorganizowanej przez Muzeum Czartoryskich w Puławach (Michał Mencfel, Krzesło Szekspira. Kultura materialna i fantazmaty literatury; 19 czerwca 2021 r.). Szersza, angielskojęzyczna wersja tego wystąpienia ukaże się w letnim numerze pisma „Shakespeare Quarterly”, jako: M. Mencfel, Shakespeare’s Chair: Material Culture and Literary Phantasms. W oczekiwaniu na uroczyste oddanie do użytku Klasztorku z nową ekspozycją części sentymentalnych zbiorów Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie (16 czerwca 2023 r.) zdecydowaliśmy się zamieścić w tym numerze – z pełną aprobatą organizatora puławskiej konferencji – jeden z wygłoszonych tam referatów. Artykuł (Wojciech Przybyszewski, Zaginiona „ciekawość” księżnej Izabeli Czartoryskiej; s. 14-19) publikujemy łącznie z esejem/komentarzem autorstwa prof. Michała Mencfela, będącym nie tylko ważnym uzupełnieniem podjętego tematu, lecz także zawierającym polemiczną argumentację innego wyjaśnienia, czym mogła być owa „ciekawość” opisana w liście do
brata przez młodą Marię Czartoryską, argumentację, którą przyjmuję bez zastrzeżeń (s. 20-22). W numerze znajdą też Państwo m.in. artykuł pod tytułem Zabytek, czyli co?, oparty na wynikach badań pracowni IPSOS, wykonanych we wrześniu ubiegłego roku na zamówienie Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków (s. 4-13), doniesienie o rozpoznaniu na portrecie ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie zasłużonego uczestnika powstania styczniowego (s. 60-64), opis przykładowej konserwacji drewnianego stropu w jednej z sal znanego pałacu na Mazurach (s. 38-41), a także artykuł związany z wystawą czasową na Wawelu (s. 66-70).
Wojciech Przybyszewski
Prenumerata
W 2023 r. ukaże się 5 numerów „Spotkań z Zabytkami”: 3 numery w formie dwumiesięcznika i 2 numery w formie kwartalnika, opracowanych w wersji papierowej oraz elektronicznej (w formacie PDF). Koszt rocznej prenumeraty wynosi: wersja papierowa – 192 zł, wersja elektroniczna – 90 zł, wersja papierowa elektroniczna – 265 zł. Koszty wysyłki krajowej pokrywa wydawca. Prosimy o dokonywanie wpłat na konto:
Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków,
al. Jerozolimskie 87, 02-001 Warszawa.
65 1130 1017 0020 1592 8120 0011
W przypadku chęci otrzymania faktury VAT, prosimy o przesłanie mailem danych do faktury na adres: redakcja@nikz.pl. Prosimy także o przesłanie na ten sam adres danych do wysyłki wersji papierowej, a w przypadku prenumeraty w wersji elektronicznej o przesłanie adresu mailowego, na który ma być wysłana wersja elektroniczna. Osoby i instytucje, które chcą uczestniczyć w losowaniu nagród w ramach Klubu „Spotkań z Zabytkami”, proszone są o podanie dokładnego adresu, na który ma być dostarczona wylosowana książka. Wszelkie pytania w sprawie prenumeraty, numerów bieżących lub archiwalnych prosimy kierować do NIKZ, e-mail: redakcja@nikz.pl.
Spis treści numeru 1-2, 2023
Od redakcji
Przegląd wydarzeń
Zabytek, czyli co?
Zaginiona „ciekawość” księżnej Izabeli Czartoryskiej
Wojciech Przybyszewski
Z warsztatu historyka sztuki: Zaginiona „ciekawość” księżnej Izabeli Czartoryskiej − komentarz
Michał Mencfel
SPOTKANIUA NA WSCHODZIE————————————–
Cmentarz w Wiłkomierzu
Jan Skłodowski
Spotkanie z książką: Modernizm w architekturze Lwowa
ZABYTKI W KRAJOBRAZIE————————————–
Wolin – dziedzictwo europejskie i światowe
Marek Konopka
Spotkanie z książką: Wspomnienia architektów
Drewniany kościółek w Nakonowie
Arkadiusz Ciechalski
Spotkanie z książką: Obsesja porządku
Z WARSZTATU KONSERWATORA————————————–
Prace w pałacu Lehndorffów w Sztynorcie
Szymon Bakalarczyk
Sala witrażowa pierwszego starostwa powiatowego
w Zabrzu uratowana
ZBIORY I ZBIERACZE ————————————–
„Anno, jaka Ty piękna!”. O odnalezionym dziele Johanna Georga Urbansky’ego
Piotr Oszczanowski
Nieznane popiersie Józefy Amelii Potockiej dłuta Christophera Hewetsona
Barbara Trojnar
Rejestracja proweniencji inkunabułów w Polsce – raport końcowy
Agnieszka Franczyk-Cegła
Spotkanie z książką: Jacob Mertens i malarstwo krakowskie
W świecie piękna bez granic
Stanisław Ledóchowski
Spotkanie z książką: Fajans z wytwórni europejskich
Z WIZYTĄ W MUZEUM ————————————–
Portret doktora Józefa Falęckiego, powstańca 1863 r.
Gabriela Banach-Kielanowska
Spotkanie z książką: Wettynowie na tronie Rzeczypospolitej
Arcydzieła Johanna Georga Pinsla
Joanna Pałka
ROZMAITOŚCI ————————————–
Spotkanie z książką: Rzeczy piękne
Z wizytą u Januariusza Zdzisława Gościmskiego
Wojciech Przybyszewski
Wiedzieć więcej
III OKŁ. Spotkanie z książką: Opowieści muzealne