numer w wersji pdf do pobrania
Od Redakcji
Powołany 18 grudnia 2017 r. Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA to instytucja młoda, ale już z dużym dorobkiem. Okazją do poznania tego dorobku będzie planowana na 8 grudnia br. w Zamku Królewskim w Warszawie uroczystość podsumowująca pierwszych pięć lat działalności Instytutu, na którą zjadą się liczni goście krajowi i zagraniczni. W oczekiwaniu na to wydarzenie publikujemy już w tym numerze wywiad z Dorotą Janiszewską-Jakubiak, dyrektor POLONIKI, przeprowadzony w imieniu redakcji przez Lukrecję Jaszewską (s. 4-7). Z kolei o długo wyczekiwanym powrocie do Polski (16 lipca br.) siedmiu obrazów Bractwa św. Łukasza i czterech makat „Ładu” wykonanych według projektu Mieczysława Szymańskiego, eksponowanych w latach 1939-1940 na Wystawie Światowej w Nowym Jorku, było już głośno w mediach. Nie wszyscy jednak wiedzą, że w dużej mierze do tego sukcesu przyczynił się urodzony w Poznaniu, a od wielu lat mieszkający w USA Peter J. Obst – Amicus Poloniae, jak sam o sobie mówi. Peter J. Obst w przeszłości pracował za oceanem jako inżynier oprogramowania, następnie mając stopień bakałarza w dziedzinie handlu i inżynierii związany był z Uniwersytetem Drexel w Filadelfii, a po uzyskaniu tytułu magistra Studiów Europy Środkowej i Wschodniej na Uniwersytecie La Salle został tam wykładowcą. Ponadto jego zainteresowanie historią polskich emigrantów zaowocowało pracą w Fundacji Poles in America (Polacy w Ameryce), założonej przez Edwarda Pinkowskiego (1916- 2020), wybitnego historyka polskiego pochodzenia mieszkającego w Filadelfii. Przetłumaczył też kilka książek z języka polskiego na angielski. Obecnie jest prezesem Towarzystwa Dziedzictwa Polskiego w Filadelfii (Polish Heritage Society of Philadelphia). W 2001 r. Peter J. Obst odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi, a osiem lat później Orłem Senatu RP. 5 maja 2022 r., podczas uroczystości w Konsulacie Generalnym RP w Nowym Jorku z okazji uchwalenia Konstytucji 3 maja, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński wręczył mu w imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej. W przededniu powrotu obrazów i makat do Polski Peter J. Obst zaproponował redakcji „Spotkań z Zabytkami” przygotowanie obszernego artykułu będącego opowieścią o nowojorskiej wystawie, o obrazach Bractwa św. Łukasza i innych wykonanych na tę wystawę eksponatach, zakończoną szczęśliwym finałem. Artykuł ten z przyjemnością publikujemy w tym numerze (s. 8-17). O sensacyjnym odkryciu przez naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego współpracujących z konserwatorami zabytków z Muzeum Narodowego w Warszawie żelu, którego zastosowanie może zrewolucjonizować działania konserwatorskie przy obrazach na płótnie, pisaliśmy już na naszej stronie w internecie, teraz artykuł na ten temat polecamy na s. 52-54. Innego rodzaju ważnym odkryciem jest informacja o zakupionej przez naszego stałego czytelnika z Kanady na aukcji w Niemczech dwustronnej tabliczki trumiennej hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Sieniawskiego z Brzeżan, zmarłego w 1569 r. w Lublinie, w trakcie obrad sejmu, którego efektem było zawarcie unii lubelskiej. Opisu tego niezwykle cennego zabytku podjął się dr hab. Marek A. Janicki, historyk epoki jagiellońskiej, znawca epigrafiki nagrobnej (s. 55-60). Wśród innych artykułów poruszających problematykę funeralną (co wydaje się uzasadnione przed zbliżającym się Świętem Zmarłych) szczególnie polecamy „Relikwiarzyk” Napoleona autorstwa Renaty Sobczak-Jaskulskiej, kierownik Muzeum Sztuk Użytkowych, Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu (s. 32-37) i związane z nim dopowiedzenie (38-41).
Wojciech Przybyszewski
Prenumerata
W 2022 r. ukaże się 6 numerów „Spotkań z Zabytkami” w wersji drukowanej oraz elektronicznej (w formacie PDF). Istnieją trzy warianty prenumeraty:
- prenumerata tylko wersji drukowanej 126 zł za rok (21 zł za numer) – koszt wysyłki pokrywa wydawca,
- prenumerata tylko wersji elektronicznej 72 zł za rok (12 zł za numer),
- prenumerata wersji drukowanej oraz elektronicznej 180 zł za rok (30 zł za numer) – koszt wysyłki pokrywa wydawca.
Zamówienie należy przesłać na adres prenumerata@zabytki.online, podając:
adres mailowy, na który mają być wysyłane kolejne numery czasopisma lub
adres tradycyjny w przypadku prenumeraty wersji drukowanej.
Równocześnie prosimy o dokonanie wpłaty na konto:
Fundacja Hereditas
ul. Marszałkowska 58 lokal 24
00-545 Warszawa
ING Bank Śląski 36 1050 1038 1000 0090 6992 4562
W przypadku chęci otrzymania faktury VAT prosimy o przesłanie mailem niezbędnych danych. Wszelkie pytania w sprawie prenumeraty prosimy kierować mailowo lub telefonicznie:
e-mail: prenumerata@zabytki.online
tel. 501 259 012
Spis treści numeru 9-10, 2022
Od redakcji
Przegląd wydarzeń
Ochrona dziedzictwa kulturowego to jest pomysł na całe życie Rozmowa z Dorotą Janiszewską-Jakubiak, dyrektor Instytutu POLONIKA
Lukrecja Jaszewska
Spotkanie z książką: Pałace Wilna XVII-XVIII w.
Powrót Bractwa św. Łukasza
Peter J. Obst
Rola grafiki w dwudziestoleciu międzywojennym
Magdalena Czubińska
Od warownej twierdzy do centrum sztuki ogrodowej
Jacek Kuśmierski, Łukasz Przybylak
„Relikwiarzyk” Napoleona
Renata Sobczak-Jaskulska
Nieodłączna własność i pamiątka generała Wincentego Krasińskiego
Wojciech Przybyszewski
ZABYTKI W KRAJOBRAZIE————————————–
Park pałacowy w Zielonej Górze-Zatoniu
Hanna Mackiewicz
Skromne piękno kościoła w Nowym Dworze Mazowieckim
Przemysław Alchimowicz
Akcja cmentarze: Cmentarz w Dzierżoniowie – most ponad granicami
Hanna Szurczak
Spotkanie z książką: Pierwszy fotograf widoków Wilna
Z WARSZTATU KONSERWATORA————————————–
Wielkie odkrycie konserwatorskie
ZBIORY I ZBIERACZE ————————————–
Zabytek po stuleciu zjawiony − tabliczka trumienna hetmana Mikołaja Sieniawskiego
Marek A. Janicki
Obrzędy pogrzebowe w Rzymie na początku XIX w.
Patrycja Gwoździewicz
Karl Dankwart i obraz znaleziony na śmietniku
Izabela Spielvogel
„Grajek” Wróblewskiego
Piotr Wolff
Spotkanie z książką: Darczyńcy polskich muzeów
Z WIZYTĄ W MUZEUM ————————————–
Muzeum Archeologiczne w Wiślicy
Gabriela Kiełtyka-Sołtysiak
Nowa wystawa w MCK w Krakowie
Dorota Korohoda
ROZMAITOŚCI ————————————–
III OKŁ. Spotkanie z książką: Włoscy architekci i muratorzy